Những nguyên nhân khiến gan nhiêm mỡ là gì?
Những nguyên nhân khiến gan nhiễm mỡ là thắc mắc của rất nhiều người bởi gan là bộ phận vô cùng quan trọng của con người, khi gan nhiễm mỡ sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến những chức năng của gan.
Trong cơ thể người, gan đóng vai trò thải độc cho cơ thê và hấp thu chất dinh dưỡng, hỗ trợ bộ máy tiêu hóa, ngoài ra nó còn đóng vai trò là cơ quan dữ trữ năng lượng, dự trữ máu cho cơ thể. Trong gan luôn có một lượng mỡ nhỏ, thường là dưới 5% trọng lượng của gan, khi lượng mỡ này lớn hơn 5% thì người bệnh mắc gan nhiễm mỡ, gan nhiễm mỡ lại được chi thành 3 cấp độ tương ứng với nó là khối lượng của mỡ so với tổng trọng lượng của gan.
Theo nghiên cứu, gan nhiễm mỡ thường do 2 nguyên nhân chính là gan nhiễm mỡ do rượu và không do rượu.
Hiện nay, tình trạng gan nhiễm mỡ do rượu chiếm tỉ lệ lớn, tuy nhiên tình trạng gan nhiễm mỡ không do rượu cũng đang ngày càng tăng lên do lối sống, thói quen sinh hoạt hiện tại ảnh hưởng rất nhiều.
Trong những nguyên nhân khiến gan nhiễm mỡ thì gan nhiễm mỡ do rượu thường có những biến chứng phức tạp và ảnh hưởng nhanh tới sức khỏe hơn so với nguyên nhân gan nhiễm mỡ không do rượu. Tuy nhiên gan nhiễm mỡ không do rượu lại thường diễn tiến âm thầm và khiến người ta chủ quan hơn.
Gan nhiễm mỡ bất kể nguyên nhân nào đi nữa đều gây tổn thương tế bào gan, lâu dài tiến triển thành viêm gan nhiễm mỡ, xơ gan và nguy hiểm nhất là ung thư gan nếu không thể kiềm chế và điều trị tình trạng gan nhiễm mỡ kịp thời.
Nguyên nhân gan nhiễm mỡ do rượu
Gan đóng vai trò phân giải mỡ xấu, sử dụng rượu bia sẽ làm quá trình này bị ảnh hưởng, lượng mỡ xấu bị phân giải giảm xuống, lượng mỡ thừa được cơ thể tích lũy sẽ tăng lên trong gan. Các Lipoprotin tỉ trọng thấp và tỉ trọng cao bị mất cân bằng gây chứng rối loạn chuyển hóa Lipid máu. Điều này sẽ khiến gan nhiễm mỡ, nếu sử dụng rượu bia lâu dài và thường xuyên thì tình trạng này sẽ ngày càng nặng, chức năng gan sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng do tế bào gan bị tỏn thương và diễn tiến thành những căn bệnh khác.
Ở Việt Nam hiện nay, tình trạng gan nhiễm mỡ do rượu bia chiếm tỉ lệ rất cao do thói quen và văn hóa sử dụng rượu bia thường xuyên. Theo kết quả điều tra của tổng cục thống kê, trung bình mỗi người việt nam tiêu thụ hơn 1,4l rượu bia/tháng đây là mức tiêu thụ cao trong khu vực, gấp 4 lần so với người Singapore…
Nguyên nhân gan nhiễm mỡ không do rượu
Đối với nguyên nhân gan nhiễm mỡ không do rượu thì rất nhiều, tinh trạng người bệnh thường không tiến triển nhanh chóng như những gan nhiễm mỡ do rượu. Tuy nhiên, căn bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu lại tiến triển âm thầm và có những biến chứng nặng nề như nhau. Dưới dây là những nguyên nhân gan nhiễm mỡ không do rượu.
Béo phì
Theo nghiên cứu của NCBI được công bố trên website, thì béo phì là nguyên nhân chính gây ra căn bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng, mặc dù bạn có thân hình bình thường, cân nặng không quá cao nhưng vòng 2 của bạn quá to cũng rất có thể bạn dang bị gan nhiễm mỡ. Duy trì cân đối 3 vòng của cơ thể là điều vô cùng cần thiết để hạn chế mắc gan nhiễm mỡ không do rượu.
Theo khuyến cáo vòng eo hợp lý trong trường hợp này là nhỏ hơn 99-101cm đối với nam giới, và nhỏ hơn 86cm đối với nữ giới, tuy nhiên đây chỉ là khuyến cáo đối với những người Hoa Kỳ, một thân hình của người phương tây, cơ thể người châu á sẽ phải nhỏ hơn.
Giảm cân nhanh, cực đoan
Một nguyên nhân nữa chắc sẽ khiến nhiều người bất ngờ với nguyên nhân này là việc cân nặng không đạt mức tiêu chuẩn do quá trình giảm cân nhanh, cực đoan lại khiến tình trạng gan nhiễm mỡ xảy ra. Điều này xảy ra do có thể ở tình trạng thiếu dinh dưỡng trong thời gian dài, lúc này lượng đường trong máu giảm, cơ thể phải sử dụng đến mỡ dữ trữ để cung cấp năng lượng cho cơ thể, chính việc phân giải mỡ này khiến gan nhiễm mỡ do lượng acid béo trong máu cao.
Một nguyên nhân nữa là khi cơ thể thiết chất dinh dưỡng, những chất sử dụng để chuyển hóa chất béo như các loại protein, vitamin bị thiếu, dẫn đến mỡ xâu sẽ tích tụ trong nội tạng. Gan lại là cơ quan dự trữ của cơ thể sẽ bị tích nhiều nhất.
Bệnh rối loạn chuyển hóa tăng mỡ máu và tiểu đường khiên gan nhiễm mỡ.
Tăng mỡ máu cũng như gan nhiễm mỡ chính là hậu quả của căn bệnh rối loạn chuyển hóa. Trong cơ thể gan đóng vai trò quan trọng trong việc tiếp nhận và chuyển hóa mỡ trong máu, hàm lượng mỡ trong máu cao khiến gan bị quá tải, không xử lý kịp và bỏ xót lại mỡ dư thừa trong tế bào gan. Cứ 2 phút lượng máu trong cơ thể sẽ di chuyển 1 lần qua tế bào gan, điều này không khó để lý gải cho việc gan nhiễm mỡ khi mỡ máu cao.
Với căn bệnh tiểu đường thì gan nhiễm mỡ sinh ra do một cơ chế như sau, bệnh nhân mắc tiểu dường tuyp II thường mắc tình trạng thiếu hụt Insulin, việc thiếu hụt này khiến Glucose không thể đi chuyển tới các mô trong cơ thể, cơ thể lúc này thiếu năng lượng để duy trì sự hoạt động các tế bào. Để bù đắp lượng năng lượng thiếu hụt này cơ thể sẽ tăng cường phân giải lượng Lipid dữ trữ trong các cơ thành acid béo, trong gan lúc này Carbohydrate cũng biến đỏi thành acid béo tự do. Nồng độ của acid béo trong gan và trong máu tăng cao một cách bất thường khiến chức năng của gan bị quá tải, khiến gan không thể chuyển hóa kịp cũng như đào thải ra khỏi các tế bào gây nên tình trạng gan nhiễm mỡ.
Thiếu vận động gây tích tụ mỡ thừa
Thức ăn khi nạp vào cơ thể, gan sẽ chuyển hóa thành mỡ, khi cơ thể không vận động thì lượng mỡ này không được chuyển hóa thành năng lượng, việc này diễn tra lâu dài khi chỉ số mỡ máu tăng cao, lượng mỡ này lại quay lại tích tụ trong gan gây căn bệnh gan nhiễm mỡ.
Tác dung phụ của thuốc
Khi sử dụng các loại thuốc để điều trị bệnh, các loại thuốc sẽ gây tác dụng phụ ở gan làm ảnh hưởng tới quá trình tổng hơp protein và chuyển hóa Lipoprotein để vận chuyển và đào thải Lipid trong máu, khi quá trình này bị ảnh hưởng sẽ khiến gan bị nhiễm mỡ.
Để phòng bệnh gan nhiễm mỡ nên làm thế nào
Từ những nguyên nhân như trên, gan nhiễm mỡ do rượu hay không do rượu chúng ta có thể rút ra những phương pháp chung để phòng ngừa căn bệnh này.
Duy trì cân năng hợp lý
Đây là điều tiên quyết để phòng tránh căn bệnh gan nhiễm mỡ, cơ thể ở mức độ cân bằng lúc đo gan sẽ làm việc tốt nhất, chức năng gan không bị ảnh hưởng, tình trạng gan nhiễm mỡ rất khó xảy ra. Nếu bạn bị béo phì, hãy giảm cân từ từ và bền vững, còn nếu bạn dang bị suy dinh dưỡng, hãy tăng cân tự nhiên và đều dặn, tránh những tác động cực đoan và quá trình tăng giảm cân.
Dinh dưỡng hợp lý
Dinh dưỡng là nguyên nhân ảnh hưởng trực tiếp tới cân nặng của bạn, lượng thực phẩm hấp thu vào ít quá hoặc nhiều quá đều ảnh hưởng tới cân năng của bạn. Ngoài ra, khi bạn tiêu thụ thực phẩm nhiều vitamin, muôi khoáng điều này sẽ giúp gan khỏe mạnh hơn, hỗ trợ gan trong quá trình phân tách mỡ trong gan, giảm tải cho chức năng gan, phòng ngừa tình trạng gan nhiễm mỡ.
Việc tránh các loại thực phẩm nhiều đường, nhiều tinh bột, và dầu mỡ là vô cùng cần thiết cho gan, giúp chức năng gan được giảm tải. Ăn nhiều rau xanh, hoa quả, các loại hạt, các loại cá biển giàu Omega 3 cũng giảm cholesterol trong máu, một nguyên nhân khiến gan nhiễm mỡ.
Tập thể thao thường xuyên
Ngoài thói quen ăn uống, việc tập thể dục thể thao thường xuyên ít nhất 3 lần 1 tuần, mỗi lần 30 phút là biện pháp rất tốt để đốt cháy mỡ thừa, giúp cơ thể tăng cường trao đổi chất, và là biện pháp bảo vệ sức khỏe tốt nhất không chỉ với căn bệnh gan nhiễm mỡ.
Sử dụng bìa rượu vừa phải và phù hợp
Bia rượu quá nhiều không tốt cho gan, uống bia rượu là nguyên nhân chính của gan nhiễm mỡ do rượu, việc dừng sử dụng bia rượu giúp gan giảm áp lực đào thải chất độc rất nhiều. Qua đó sẽ giúp cho gan luôn khỏe mạnh, loại bỏ đi nguyên nhân của căn bệnh gan nhiễm mỡ do rượu.
Nếu đang bị gan nhiễm mỡ, hay từ bỏ rượu bia ngay lập tức.
Xét nghiệm cholesterol và kiểm tra lượng đường trong máu thường xuyên
Lượng cholesterol và lượng đường trong máu là nguyên nhân trực tiếp khiến gan nhiễm mỡ, việc kiểm soát 2 chỉ số này là vô cùng cần thiết. Theo khuyến cáo, nên xét nghiệm 2 chỉ số này 3-6 tháng 1 lần khi có nguy cơ cao với 2 chỉ số này.
Qua bài viết, Hamosen New đã cùng các bạn tìm hiểu những nguyên nhân của bệnh gan nhiễm mỡ và một vài điều lưu ý để phòng tránh và chữa bênh. Hamosen New là sản phẩm hợp tác giữa Onepharm và Traphaco, một trong những thương hiệu sản xuất dược uy tín nhất Việt Nam, giúp hỗ trợ giảm chỉ số mỡ máu về mức an toàn, một nguyên nhân của gan nhiễm mỡ. Các bạn có thể tham khảo thêm về sản phẩm tại hamotrapha.com, nếu có thắc mắc về sản phẩm có thể gọi đến hotline 0981 246 511 Hamosen New sẽ tư vấn cho bạn.
